Banka e Shqipërisë zhvilloi në fund të javës së kaluar ankandin e dytë për blerje valute të programuar për vitin 2021.
Në ankand u blenë gjithsej 9.3 milionë Euro, në rritje me rreth 37% nga shuma prej 6.8 milionë Eurosh që ishte blerë në ankandin e parë të këtij viti, në muajin Shkurt.
Shuma e parashikuar për t’u blerë në raundin e parë të ankandit ishte mes 4 dhe 6 milionë Eurove dhe Banka e Shqipërisë vendosi të blejë në shumë e plotë të intervalit të sipërm të parashikuar, prej 6 milionë Eurosh. Blerjet në raundin e parë u realizuan me një kurs që ishte mes 123.35 dhe 123.7 Lekëve, në rënie nga intervali mes 123.65 dhe 123.8 Lekëve me të cilin ishin bërë blerjet në ankandin e Shkurtit.
Veç gjashtë milionë eurove në raundin e parë, Banka e Shqipërisë ushtroi edhe opsionin e blerjes në një raund të dytë, për 3.3 milionë Euro të tjera. Blerjet në raundin e dytë u bënë me një kurs prej 123.38 Lekësh, edhe në këtë rast më i ulët krahasuar me muajin e kaluar, kur blerjet e euros në raundin e dytë ishin realizuar me një kurs 123.74 Lekë.
Kursi më i favorshëm mund të jetë një faktor që shpjegon rritjen e shumave të valutës së blera krahasuar me ankandin e muajit Shkurt. Pjesëmarrja në ankand e bankave ishte në nivele të kënaqshme, me një shumë të ofruar që arriti në 11.1 milionë Euro.
Banka e Shqipërisë rifilloi ankandet e blerjes së valutës, në funksion të menaxhimit të rezervës valutore, pas pothuajse një viti ndërprerje. Në muajin Mars të vitit të kaluar, Banka e Shqipërisë vendosi të anulonte të gjitha ankandet e mbetura të vitit 2020, për të mos rritur kërkesën për Euro në tregun valutor, faktor që mund të shkaktonte presione mbiçmuese të monedhës europiane kundrejt Lekut.
Kursi i këmbimit mes Euros dhe Lekut tashmë paraqitet i qëndrueshëm dhe prej muajsh po qëndron në intervalin mes 123 dhe 124 Lekëve.
Për këtë vit janë planifikuar 14 ankande dhe në total, shuma e parashikuar për t’u blerë në raundin e parë është midis 56 dhe 84 milionë Eurove. Megjithatë, shuma e blerë në ankande mund të jetë edhe më e madhe, sepse në shumicën e rasteve Banka e Shqipërisë ushtron opsionin e blerjes në një raund të dytë. Shuma e blerë në tremujorin e parë të vitit është më e lartë krahasuar me vitin e kaluar, por më e ulët në krahasim me tremujorin e parë të dy viteve pararendëse.
Po të shohim të dhënat historike, blerjet e valutës në tremujorin e parë zënë një peshë relativisht të ulët kundrejt shumave totale vjetore të blera. Blerja e shumave më të mëdha kryhet nga tremujori i dytë dhe në vazhdim, ndaj më tej gjatë vitit mund të kuptohet një tendencë më e qartë për sasitë e Euros që do të blejë banka qendrore këtë vit. Megjithatë, duke barë ekuilibrat ende të brishtë të ekonomisë, është e arsyeshme të mendohet se blerjet e valutës nuk do të kthehen menjëherë në nivelet e parakrizës.
Blerjet e euros me qëllim rritjen e rezervës valutore u rritën ndjeshëm pas vitit 2017 dhe arritën shifrën rekord të gati 155 milionë Eurove në vitin 2019. Kjo tendencë u frenua vitin e kaluar, kur për shkak të krizës së Covid-19 u zhvilluan vetëm dy ankande, për një shumë totale të blerë prej 13.7 milionë Eurosh.
Në fund të muajit Janar të këtij viti, rezerva valutore e Bankës së Shqipërisë kishte vlerën e 3.86 miliardë Eurove, 16% më shumë krahasuar me një vit më parë.
Qëllimi kryesor i mbajtjes së rezervës valutore është mbulimi i nevojave emergjente që mund të ketë ekonomia për valutë të huaj, por edhe shmangia e çrregullimeve të tregut të brendshëm valutor, si edhe përmbushja e objektivave të politikës monetare ose të stabilitetit financiar.
