Elizabeth Gilbert në dashuri dhe humbje, si të jetosh me pikëllimin ndërsa hidhërimi lëviz brenda teje
Ajo ka humbur të dashurën e saj, njeriun më të shtrenjtë të jetës. Ka humbur atë pa të cilën jeta e saj nuk do të kishte kuptim. Hidhërimi e ka gjunjëzuar atë. Shkrimtarja e mirënjohur amerikane kumton se si ajo e përjeton hidhërimin dhe si e sfidoi këtë humbje rrënuese.
Sipas saj “Hidhërimi është një forcë energjie që nuk mund të kontrollohet, e aq më pak të parashikohet. Ai vjen dhe shkon në orarin e vet. Nuk u bindet planeve ose dëshirave tuaja. Hidhërimi do të bëjë gjithçka që dëshiron për ju, sa herë që ai dëshiron. Në këtë drejtim, hidhërimi ka shumë të përbashkëta me dashurinë. ”
“Të gjitha hidhërimet e tua janë tretur mbi ty, nëse nuk ke mësuar ende si të mjerohesh,” i tha Seneka nënës së tij në letrën e jashtëzakonshme që ai shkruan për qëndrueshmëri përballë humbjes. Askush nuk duhet të jetë një materialist, i tha ai asaj, për t’u përkulur para njohjes me të vërtetën, sepse asnjë zemër nuk kalon në jetën e përjetshme nga humbja. Dashuria e suporton atë, qoftë në vdekje apo në zemërim. Pavarësisht nëse ajo që ju keni humbur, janë ndjenja ose atome, pikëllimi vjen, i pafalshëm dhe i paparashikueshëm në manifestimet e tij morale. Joan Didion e vuri re këtë fakt çorientues në kujtimin e saj klasik të humbjes: Ajo mëton se “Hidhërimi, kur vjen, nuk është asgjë nga ajo siç e presim të jetë.”Dhe kur të vijë, ajo zbulon vetë strukturën e qenies sonë. Kur dashuria humbet, ne humbim pjesën e vetvetes që dhamë në dashuri, një pjesë që, në varësi të madhësisë së dashurisë, mund të vijë për të përafruar tërë atë që ne jemi pas humbjes dhe çfarë ishim para saj.
Ne gjithsesi fitojmë diçka. Nga hambarët e djegur të humbjes lind një përulësi e ashpër, e vërtetë për rrënjën e asaj bime që lind dhe rritet nga ky humus. Ne jemi bërë “nga toka”, ne përkulemi poshtë, bëhemi kore, dhe çdo frymë duket se tërheq nga qendra magmatike e planetit, që është qenia jonë. Vetëm kur i dorëzohemi plotësisht asaj, ne mund të fillojmë të marrim veten përsëri, të ngrihemi, të jetojmë përsëri.
Si të kalojmë nëpër këtë përvojë të vështirë? Është ajo qenie njerëzore e lavdishme që na mëson, është jeta jonë, ose më saktë është mënyra se si ne i qasemi momenteve të tilla të vështira, ku thelbi është të bindemi, të nënshtrohemi dhe kurrsesi të ndeshemi, të rezistojmë.
Shkrimtarja Elizabeth Gilbert ekzaminon me një depërtim të rrallë dhe butësi të zemrës në bisedën e saj me kuratorin TED Chris Anderson.
Gilbert reflekton për vdekjen e partneres së saj, Rayya Elias, shoqja e saj më e mirë për një kohë të gjatë, diagnostikuar me kancer.
Hidhërimi… ndodh mbi ty, është më i madh se ti. Ekziston një përulje në të cilën duhet të ngjitesh, ku të dorëzohesh të lëvizesh nëpër peizazhin e pikëllimit nga vetë hidhërimi. Dhe ka afatin e vet kohor, ai ka itinerarin e vet me ju, ai ka fuqinë e vet mbi ju dhe do të vijë kur të vijë. Dhe kur të vijë, është një hark. Është një gdhendje. Dhe vjen kur dëshiron, dhe ju gdhend – ju vjen në mes të natës, vjen në mes të ditës, vjen në mes të një takimi, vjen në mes të një vakt. Ai arrin- është kjo ardhje jashtëzakonisht e fuqishme dhe nuk mund të rezistohet pa vuajtur më shumë… Qëndrimi që ju merrni ju godet në gjunjë në përulësi absolute dhe e lini të ju shkundë derisa të bëhet me ju. Dhe do të bëhet me ju, përfundimisht. Dhe kur të bëhet, do të largohet. Por të ngurtësohesh, të rezistosh dhe të luftosh është të lëndosh veten.
Është kjo sfidë e jashtëzakonshme psikologjike dhe shpirtërore për t’u çlodhur në fuqinë e tmerrshme të saj derisa të kalojë nëpër ju. Hidhërimi është një përvojë me trup të plotë. Ai merr përsipër të gjithë trupin tuaj – nuk është një sëmundje e mendjes. Është diçka që ju ndikon në nivelin fizik … Unë mendoj se ka një marrëdhënie të jashtëzakonshme për të dashuruar: Para së gjithash, siç thonë ata, është çmimi që paguani për dashuri. Por, së dyti, në momentet e jetës sime kur kam rënë në dashuri, kam po aq fuqi mbi të sa edhe në pikëllim. Ekzistojnë disa gjëra që ju ndodhin si qenie njerëzore, të cilat nuk mund t’i kontrolloni ose t’i urdhëroni, që do të vijnë tek ju në momente me të vërtetë të papërshtatshme, dhe ku duhet të nënshtroheni në përulësinë njerëzore për faktin se ka diçka që kalon nëpër ju, që është më e madhe se ti.
Njerëzit vazhdojnë të më pyesin se si jam duke e përballuar, dhe nuk jam gjithmonë e sigurt se si t’i përgjigjem kësaj. Kjo varet nga dita. Kjo varet nga minuta. Në këtë moment, jam në rregull. Dje, jo aq mirë. Nesër do të shohim.
Kam mësuar se hidhërimi është një forcë energjie që nuk mund të kontrollohet ose parashikohet. Ajo vjen dhe shkon në orarin e vet. Hidhërimi nuk u bindet planeve ose dëshirave tuaja. Hidhërimi do të bëjë gjithçka që dëshiron për ju, sa herë që dëshiron. Në këtë drejtim, Hidhërimi ka shumë të përbashkëta me Dashurinë.
E vetmja mënyrë me të cilën mund ta “trajtoj” Hidhërimin, është, në të njëjtën mënyrë me të cilën “trajtoj” Dashurinë – duke mos e “trajtuar” atë. Duke u përkulur para fuqisë së saj, në përulësi të plotë.
Kur pikëllimi vjen për të më vizituar, është si të më vizitojë një cunami. Më është dhënë vetëm një paralajmërim i mjaftueshëm për të thënë, “Oh zot, kjo po ndodh tani” dhe më pas bie në dysheme në gjunjë dhe duke u lutur e lë të më trondisë.
Si ti mbijetoni cunamit të hidhërimit? -thotë Elizabeth Gilbert. Duke qenë i gatshëm ta provoni, pa rezistencë.
Hidhërimi vijon ajo, më thotë: “Kurrë nuk do ta duash askënd ashtu siç e ke dashur Rayya.” Dhe unë përgjigjem: “Unë jam i gatshëm që kjo të jetë e vërtetë.”
Hidhërimi thotë: “Ajo ka ikur dhe ajo nuk do të kthehet më kurrë.” Unë përgjigjem: “Unë jam e gatshme që kjo të jetë e vërtetë.”
Hidhërimi thotë: “Ju kurrë nuk do ta dëgjoni dhe të shihni atë të qeshur përsëri.” Unë them: “Unë jam e gatshme.”
Hidhërimi thotë: “Ju kurrë nuk do ta nuhasni lëkurën e saj.” Unë bie në gjunjë mbi dysheme dhe përmes fletëve të lagura nga lotët, unë them, “Unë jam duke u dashur.”
Kjo është puna e të gjallit, të jesh i gatshëm të përkulesh para gjithçkaje që është më e madhe se ti. Dhe gati gjithçka në këtë botë është më e madhe se ju.
Përgatiti: Albert Vataj
