Kalatë e Shqipërisë

[Lina]

Kalatë e Shqipërisë – Fortesat më të Famshme Historike në Vend​

​

Pavarësisht se një vend i vogël Shqipëria është e pasur me kështjella antike dhe me mesjetare. Nga veri në jug, më poshtë do të gjeni një listë e plotë të kalave që duhen parë në të gjithë vendin.

Kalaja e Bashtovës​

E pozicionuar në buzë të Via Egnatias, në një nga rrugët më të rëndësishme tregtare të Perandorisë Romake, Kalaja e Bashtovës ka magjepsur publikun vendas dhe ndërkombëtar për shekuj. E vendosur disa kilometra larg Kavajës, kalaja pesë shekullore është një dëshmi e bukur për civilizimet që kanë kaluar nëpër Shqipëri. Interesante, e kësaj kalaje, është e vetmja fortesë në Ballkan që është ndërtuar në një fushë. Është shpallur si një monument kulture i kategorisë më të lartë në vitet 1948 e 1971 dhe mbetet në listën provizore të UNESCO-s të Vendeve të Trashëgimisë Botërore.

Kalaja e Bashtovës, foto ngaMatthew J Zumwalt.
instagram.com/matthewjzumwalt

Kalaja e Beratit​

E vendosur në majë të kodrës me pamje nga qyteti i Beratit, kalaja i ngjan një aureolë. Ky atraksion i dytë më i vizituar është ndërtuar në shekullin e 4-të para Krishtit. E bërë tërësisht prej guri, kalaja ka një kullë mahnitëse! Është gjithashtu një nga fortifikimet e pakta në Ballkan e cila vazhdon të ketë një jetë të gjallë brenda mureve të saj antike. Brenda këtij destinacioni ideal, ju do të gjeni shtëpi historike, kisha, tregje, muze dhe monumente të rrethuara nga një sfond i bukur natyror. Është një nga rastet e rralla ku qyteti antik ende jeton!

Kalaja e Beratit, foto nga IntoAlbania

Kalaja e Elbasanit​

Skampa, siç quhej dikur, u themelua në 1466 nga dy udhëheqës të ndryshëm: perandori Romak Justinian dhe Sulltan Mehmeti i Dytë. Kalaja dy mijë vjeçare e Elbasanit, një ndërtim romak i shekullit të 3-të para Krishtit. Kalaja e Elbasanit kishte periudhën e saj më të lavdishme gjatë shekullit të 17-të, duke mbyllur brenda mureve të saj më shumë se dy mijë shtëpi dhe 900 dyqane. Sot, “qyteti” brenda mureve quhet Lagja e Kalasë, një nga të paktat në Shqipëri që përmban ende shumë banesa.

Sahati, Kalaja e Elbasanit, foto nga IntoAlbania

Kalaja e Gjirokastrës​

Një vizitë në Kalanë e Gjirokastrës do t’ju mahnisë me historitë dhe legjendat. E ndërtuar në shekullin V para erës sonë, gjatë gjithë historisë, fortifikimi është bërë një simbol i betejave të panumërta të Shqipërisë në rrugën drejt pavarësisë. Ajo shtrihet nëpër një kodër të lartë 1100 metra me pamje nga i gjithë qyteti dhe malet përreth. Ashtu si Berati, Gjirokastra është një nga vendet e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s.

Kalaja e Gjirokastrës, foto Gëzim Mavriq

Kalaja e Krujës​

Kalaja e Krujës ka qëndruar me krenari mbi një kodër shkëmbore, lart mbi qytetin e saj, për pesëmbëdhjetë shekujt e fundit. Dikur qendra e Arbërisë (emri antik i Shqipërisë), kjo kështjellë mbeti e pamposhtur për tridhjetë e pesë vjet, falë Gjergj Kastriot Skënderbeut, Heroit Legjendar Shqiptar që mbrojti muret e saj kundër ushtrive pushtuese të perandorisë Osmane. E ndërtuar qysh në shekullin V, në kala sot do të gjeni, Muzeun Kombëtar “Gjergj Kastriot Skënderbeu”, rrënojat të një kishe të dikurshme, Muzeun Etnografik, si edhe pazarin 5-shekullor, një ndër xhevairet e këtij qyteti.

Kalaja e Krujës, foto nga IntoAlbania

Kalaja e Lezhës​

Kalaja e Lezhës pozicionohet në një kodër ku mund te sodisni lumin Drin, qytetin e Lezhës si edhe detit Adriatik. Gjurmët e arkitekturës ilire, romake, bizantine dhe osmane bashkohen në arkitekturën e kalasë së gurtë që pasqyron në mënyrë të përsosur historinë e saj të pasur. Ilirët lanë gjurmët e tyre të para, gjatë shekullit të 3-të, të ndjekur nga Bizantinët, në vitin e largët të 592, me Venedikasit (1440-1451) duke i dhënë më në fund kështjellës formën që mban edhe sot e kësaj dite. Restaurimi i fundit daton që nga viti 1521, në kohën e Sulltan Sulejmanit Selim Bayezid Han, pasi kalaja u dogj nga vetë qytetarët e Lezhës si një kundërsulm kundër osmanëve, i udhëhequr nga heroi kombëtar Skënderbeu.

Kalaja e Lezhës, © Fation Plaku

Kalaja e Petreles​

Pranë kryeqytetit, Kalaja e Petrelës, e vendosur brenda fshatit me të njëjtin emër është një destinacion i preferuar për vendasit. Ndërtimi i Petrelës daton në shekullin e V-të, por kalaja u finalizua gjatë mesjetës. Vendasit konfirmojnë se pishtarët që digjeshin në Kalanë e Krujës mund të shiheshin nga maja e Kalasë së Petrelës, një fortesë dikur e dominuar nga ata që udhëhoqën luftën me Skënderbergun kundër Osmanëve. Tani, kështjella mburret me një restorant dhe kafene, të dyja këto janë besnike ndaj stilit tradicional të Petrelës!

Kalaja e Petrelës, foto nga IntoAlbania

Kalaja e Rozafës​

E ndërtuar gjatë Antikitetit nga Ilirët ka mbijetuar sundimin e perandorive Romake dhe Osmane. Kalaja Rozafa, në qytetin historik të Shkodrës, ka dëshmuar tërësinë e historisë magjepsëse të Shqipërisë. E vendosur në një shkëmb të lartë, të rrethuar nga lumenjtë Drin dhe Buna, kjo kala ofron një pamje vërtet spektakolare. Emri popullor i këtij fortifikimi, rrjedh nga legjenda e famshme shqiptare, Rozafat, nëna e re flijuese, skulptura e së cilës zbukuron hyrjen kryesore të kalasë. Brenda mureve të kalasë, ju mund të vizitoni muzeun e saj dhe kishën-xhami, që ndodhet brenda mureve të kalasë.

Kalaja e Rozafës Shkodër. Foto nga Lirodon Shala

Kalatë e Rivierës​

Nëse vizitoni bregdetin e mrekullueshëm Jon në verë, rezervoni pak kohë për kështjellat e tij, plot me panorama madhështore dhe histori. Mund ta nisni me kalanë e Himarës, rrënojat e së cilës dëshmojnë për praninë e pandërprerë të banorëve iliro-shqiptarë për më shumë se 3500 vjet. Kalaja e Kaninës, e cila evoluoi si një qendër e fortifikuar e banuar gjatë periudhës helenistike, nga shekulli IV deri në shekullin II p.K. Kalaja e Porto Palermos, xhevahiri i kurorës së rivierës shqiptare, një nga 15 Destinacionet Evropiane të Zbuluara për t’u vizituar sipas Huffington Post. Borsh, Lëkursi dhe Vivari janë tre kështjellat e tjera piktoreske të Rivierës që ia vlen të vizitohen!

Kalaja e Lëkursit, foto nga IntoAlbania

Kalaja e Himarës, foto nga IntoAlbania

Kalaja e porto Palermos, foto nga Fation Plaku

Kalaja e Tiranës​

E fundit por jo më pak e rëndësishmja, në qendër të kryeqyteti do të gjeni mbetjet e kalasë 300-vjeçare të Tiranës. Pozicioni i saj në Tiranë e ka bërë këtë kala si një nga më të frekuentuarat edhe për shkak të pedonales së qytetit që ndodhet shumë pranë me të. Rrënojat e kalasë tani ofrojnë një hapësirë publike me dyqane tradicionale dhe moderne, një pazar të vogël si edhe dyqane artizanale.

Kalaja e Tiranës, foto nga IntoAlbania

IntoAlbania

 

[Poker]

Kalja e Kanines.

Kjo eshte pamja nga hyrja kryesore me ne krahe kullan e sahatit.

 

[Poker]

Kalaja e Kaninës, ku Skënderbeu festoi martesën me Donika Arianitin.​

Qyteti i fortifikuar i Kaninës, vetëm 7 kilometra larg Vlorës është ngritur nga shekulli i IV p.e. sonë, ndërsa që gjithë sistemin fortifikues e dallojnë disa faza ndërtimi që shtrihen në dy periudha: në atë antike e mesjetare.- Artistët arbëresh më 22 Prill 2018, në Kaninë “përsërisin” celebrimin përmes një manifestimi madhështor

Nga Rexhep Rifati

Të ngjitesh nga Vlora ne drejtim të Kalasë së Kaninës, vërtetë është diç tepër mbresëlënëse, kur poshtë në gji ke qytetin e Vlorës si në pëllëmbë të dorës! Edhe për ne: një grup mërgimtarësh që jetojmë në Perëndim e sidomos për dhjetëra e dhjetëra artistë arbëresh që kishin ardhur nga Kalabria për të marrë pjesë në një manifestim madhështor, duke e imituar martesën e Gjergj Kasriotit me Donika Arianitin si edhe 567 vjet më parë.

Ky organizim i Shoqatës “Foleja Kombëtare Shqiptare” , që drejtohet atdhetarja e shquar Elida Jorgoni, ndonëse ishte një ngjarje simbolike, pati një efekt të madh ngase u kthye në një manifestim madhështor gjithë popullor, ku merrnin pjesë krahas grupeve arbëreshe edhe disa grupe vendore nga Shqipëria Qendrore.

Artistët arbëresh në rolin e Heroi tonë Kombëtar e të Donikës, krijuan një ambient më se festive, të shoqëruar me këngët e grupit polifonik të Kaninës dhe ansamblit të këngëve dhe valleve të Vlorës

Vet Kalaja e Kaninës sundon mbi horizont dhe ka një panoramë të rrallë të gjirit të Vlorës dhe gjithë qytetit. Kjo kala nisi të zhvillohej si një qendër e banuar dhe e fortifikuar në periudhën helenistike (shek. IV – shek. II para Krishtit), mandej vazhdoi të zhvillohej dhe në periudhën romake.

Falë lulëzimit e rindërtimit gjatë mesjetës, kjo kala ja doli deri në shekullin e XVIII në mënyrë gati të pandërprerë të përcillte disa nga etapat kryesore të historisë së Shqipërisë. Kalaja përmendet dhe si një nga vendet ku Skënderbeu festoi dasmën me Donika Arianitin, e cila kishte lindur pikërisht në Kaninë. Përndryshe kalaja e Kaninës ndodhet vetëm 6 km larg nga qyteti i Vlorës dhe ka një sipërfaqe prej 3.6 hektarë. Ajo është përmendur që në shekullin e IV. Megjithatë aty janë zbuluar gjurmë që prej periudhës ilire. Mendohet se është ndërtuar që në shekullin III -të.
Qyteti i Fortifikuar i Kaninës është ngritur aty nga shekulli i IV p.e. sonë. Në të gjithë sistemin fortifikues dallojmë disa faza ndërtimi që shtrihen në dy periudha, në periudhën antike, si dhe në atë të periudhës mesjetare.
Në antikitet kemi mbetjet e murit ilir, gjurmët e të cilit u zbuluan në të gjitha anët e kështjellës. Në murin ilir kemi të përdorur sistemin “izodomik katror“.

Kalaja e Kaninës, është përmendur që në shekullin IV. Por, aty janë zbuluar gjurmë që prej periudhës ilire. Mendohet se është ndërtuar që në shek. III. Gjurmë të mëparshme janë ato të periudhave bizantine, veneciane dhe turke.

Kalaja është rindërtuar nga Justiniani në shek. V dhe meremetuar nga sulltan Sulejmani më 1531. Kalaja ngrihet në majë të një kodre me lartësi 380 metra mbi nivelin e detit. Ajo ka një sipërfaqe prej 3,6 hektarësh. Prej këndej hapet një pamje mjaft e bukur drejt Vlorës dhe gjirit të saj.

Në këtë zonë, ngrihet një kodër në të cilën gjenden rrënojat e një qyteti të vjetër, atij të Kaninës. Këtu lugina e Lumit të Vlorës shtyhet deri në rrëzë të kodrës duke e lehtësuar tepër lidhjen e zonës bregdetare me atë të thellë.

Kjo kala veç vlerave historike ka sot dhe vlera turistike. Vizitorë të shumtë që pushojnë gjatë verës në gjirin e Vlorës, vizitojnë edhe kalanë e Kaninës.

Kalaja e Kaninës, ku Skënderbeu festoi martesën me Donika Arianitin - Prointegra

Qyteti i fortifikuar i Kaninës, vetëm 7 kilometra larg Vlorës është ngritur nga shekulli i IV p.e. sonë, ndërsa që gjithë sistemin fortifikues e dallojnë disa faza ndërtimi që shtrihen në dy periudha: në atë antike e mesjetare.- Artistët arbëresh më 22 Prill 2018, në Kaninë “përsërisin”...

prointegra.ch

 

[Noah]

Kalaja e Pezes

 

[Noah]

Kalaja e kepit te rodonit

 

[Noah]

E dua historin e Shqiperis dhe i dua shume kalat tone dhe i kam vizituar thujse te gjitha ato. Di te them qe jan te mrekullueshme.