Saturni eshte planeti i 6-te nga Dielli dhe i 2-te nga madhesia
Distanca/Orbita rreth Diellit: 1,426,666,422 km.
Perihelion (Distanca me e afert me diellin): 1,349,823,615 km.
Aphelion (Distanca me e larget me diellin): 1,503,509,229 km.
Rrezja Mesatare: 58,232 km.
Perimetri Mesatar: 365,882.4 km.
Volumi: 827,129,915,150,897 km3.
Masa: 568,319,000,000,000,000,000,000,000 kg.
Dendesia: 0.687 g/cm3.
Siperfaqa: 42,612,133,285 km2.
Graviteti i Siperfaqes: 10.4 m/s2. Nese ne Toke ju peshoni 45.5 kg, ne Saturn ju peshoni 48.5 kg.
Shpejtesia e Ikjes: 129,924 km/h.
Periudha rrotulluese rreth vetes (Gjatesia e Dites/Nates): 10.6 ore te Tokes.
Periudha rrotulluese rreth Diellit (Gjatesia e Vitit): 29.4 vite te Tokes jane = me 1 vit tek Saturni.
Shpejtesia Mesatare e Orbites rreth Diellit: 34,701 km/h.
Orbita e Cuditeshme: 0.05386179.
Orbita e Pjerret: 2.49 grade.
Prirja Ekuatoriale e Orbites: 26.7 grade.
Orbita Perimetrale: 8,957,504,604 km.
Temperatura minimale/maksimale ne Siperfaqe: -178 °C.
Perberjet Atmosferike: Hidrogjen 75%, Helium 25% + disa gjurme Metani, Amoniaku, dhe Avuj Uji.
Saturni ka 53 Hena ose sic quhen ndryshe Satelite , qe rrotullohen rreth tij.
Ne mitologjine romake, Saturni eshte Zoti i bujqesise. Zoti i lidhur grek, Cronus, ishte i biri i Uranit dhe Gaias dhe babai i Zeusit (Jupiteri). Saturni eshte rrenja e fjales e shtune ne Anglisht
Ashtu si planetet e tjera Saturni ka nje fushe magnetike teper te rendesishme.
Saturni ka qene i njohur, qe nga koha prehistorike. Galileo ishte i pari , qe pa ate me nje teleskop ne 1610. Ai vuri ne dukje pamjen e tij rastesisht, por Galileo ishte i hutuar nga ky objekt. Raportimet e hershme ishin nje fakt, qe Toka rrotullohet nje here ne disa vjet rreth unazave te Saturnit , ne kohen kur Saturni levizte rreth vetes. Ky fenomen u hodh poshte nga shkencetaret , dhe kjo nuk do te ndodhte deri ne 1659 kur Christiaan Huygens dha nje referim te sakte rreth unazave. Unazat e Saturnit ndenjen te vecanta deri ne 1977kur disa unaza te holla u zbuluan rreth Uranit, dhe pastaj me pas rreth Jupiterit dhe Neptunit.
Saturni u vizitua per here te pare nga Pioneer NASA-s 11 ne 1979 dhe me vone nga Voyager 1 dhe Voyager 2. Cassini (projekti i perbashket i NASAdhe ESA ) arriti me 1 korrik, 2004 dhe do te rrotullohet rreth Saturnit per te pakten kater vjet. Saturni eshte i dukshem dhe me nje teleskop te vogel , Diametrat ekuatoriale dhe polare ndryshojne nga pothuajse 10% (120.536 km – 108.728 km). Ky eshte rezultat i rrotullimit te tij te shpejte dhe perberjes se lengshme. Planetet e tjera me gaz jane gjithashtu te shtypur ne pole, por jo aq shume sic eshte Saturni.
Ashtu si Jupiteri, Saturni eshte rreth 75% hidrogjen dhe helium 25% me gjurmet e ujit, metan, amoniak dhe shkemb, te ngjashem me perberjen e Nebules Diellore nga i cili u formua Sistemi Diellor.
Berthama e Saturnit eshte e ngjashme me ate te Jupiterit ,prej nje perberje shkembore , nje shtrese metalike dhe nje shtrese molekulare hidrogjeni.
Berthama e Saturnit eshte e nxehte rreth (11727 G/C) . Saturni rrezaton me shume energji ne hapesire se sa merr nga Dielli. Shumica e energjise shtese eshte prodhuar nga mekanizmi i Kelvin-Helmholcit si ne Jupiter. Por kjo nuk eshte e mjaftueshme per te shpjeguar shkelqimin e Saturnit. Mendohet te jene disa mekanizma shtese, njera prej se ciles eshte Shiu i krijuar nga heliumi ne berthamen e Saturnit.
Format e Unazes ne Saturn jane shume me te dukshme se sa ato ne Jupiterit. Ato jane gjithashtu shume me te gjera ne afersi te ekuatorit. Keto detaje jane te padukshme nga Toka dhe nuk u zbuluan deri sa Sateliti Voyager dha te gjitha detajet rreth planetit. Saturni ka nje ekspozite jetegjate ne unaze ,(njolla e kuqe ne qender te fotos). Ne 1990, HST[/B dha nje imazh me nje re te madhe rreth ekuatorit ne Saturn, gje e cila nuk ishte zbuluar me pare qe nga Voyager ne 1994.
Shikoni foton rreth ketij informacioni
Dy unazat e shquara (A dhe B) dhe nje rrjet i zbehte (C) mund te shihet dhe nga Toka. Diferenca midis unazave A dhe B eshte e njohur si ndarja Cassini. Diferenca shume e ndare ne pjesen e jashtme e rrethit A eshte i njohur si Ndarja Encke (por kjo eshte disi e gabuar, pasi keto gjasa nuk ishin pare tek Encke). Unazat e Saturnit jane me te dallueshme nga unazat e planeteve te tjera , sepse unazat e Saturnit jane me te gjera dhe me te shndritshme.
Edhe pse ato duken te vezhgueshme nga te Toka, ne te vertete unazat jane te perbera nga grimca te panumerta te vogla, secila prej tyre ne nje orbite te pavarur. Ata jane ne madhesi nga nje centimeter deri ne disa metra. Gjithashtu ka dhe objekte me madhesi ne Km
Unazat e Saturnit jane jashtezakonisht te holla, edhe pse ato jane 250.000 km ose me shume ne diameter te gjera , ato jane me pak se nje kilometer te trasha. Pavaresisht nga pamja e tyre mbreselenese, ne qofte se unazat do ishin te ngjeshura ne nje trup te vetem, do te ishin jo me shume se 100 km.
Grimcat tek Unazat jane te perbere kryesisht prej akullit te ujit, por ato mund te perfshijne gjithashtu edhe grimca shkembore me ngjyrat e akullit.
Sateliti Voyager konfirmoi ekzistencen e mistershme radiale ne unaza te quajtur spokes. Natyra e tyre mbetet nje mister, por mund te kete te beje me fushen magnetike te Saturnit.
Unaza e jashtme e Saturnit, eshte nje strukture komplekse e perbere nga disa (rrjete nyje) te vogla, te cilat jane te dukshme. Shkencetaret spekullojne, qe keto nyje mund te jene perbere nga materialet e mini henave te vogla rreth Saturnit dhe disa objekteve tjera. Shfaqjet me ye cuditshme te fotografive jane dhene nga Sateliti Voyager 1 dhe si per cudi nuk jane kapur nga Sateliti Voyager 2, per shkak se ky i fundit filmonte ne krahun paralel te unazave . Gjithashtu keto imazhe te cuditeshme jane filmuar dhe nga Sateliti Cassinidhe akoma nuk jane kuptuar strukturat spirale tek unazat.
Disa prej henave , te ashtuquajturit “shepherding satelite” (dmth, Atlas, Prometeu dhe Pandora) jane te rendesishem ne mbajtjen e unazave ne vend.Hena Mimaseshte pergjegjese per sasine e paket te materialeve ne ndarjen e unazave te quajtura Ndarja Cassini. Hena Pan ndodhet ne brendesi te Ndarjes Encke dhe S/2005 S1 eshte ne qender te boshllekut Keeler. I gjithe sistemi eshte shume kompleks dhe teper i mistershem per t’u kuptuar.
Origjina e unazave te Saturni (dhe planetet e tjera i ngjashem me Jupiterin) eshte e panjohur. Edhe pse ato mund te kene patur unaza qe nga formimi i tyre, sistemet e unazave nuk jane te qendrueshme .
Kur Saturni eshte ne qiell naten, ai eshte lehtesisht i dukshem me sy pa ndihmen e teleskopit. Edhe pse nuk eshte i shndritshem si Jupiteri, prape eshte e lehte per ta identifikuar si nje planet, sepse ai nuk ndricon si yjet. Unazat dhe Henat/Satelitet e medha jane te duksheme dhe me nje teleskop te vogel astronomik.
