Urani eshte planeti i 7-te nga dielli dhe i 3-ti me i madh (ne madhesi).Urani eshte me i madh ne diameter, por me i vogel ne peshe se Neptuni.
Distanca/Orbita rreth Diellit: 2,870,658,186 km.
Perihelion (Distanca me e afert me diellin): 2,734,998,229 km.
Aphelion (Distanca me e larget me diellin): 3,006,318,143 km.
Rrezja Mesatare: 25,362 km.
Perimetri Mesatar: 159,354.1 km.
Volumi: 68,334,355,695,584 km3.
Masa: 86,810,300,000,000,000,000,000,000 kg.
Dendesia: 1.270 g/cm3.
Siperfaqa: 8,083,079,690 km2.
Graviteti i Siperfaqes: 8.87 m/s2. Nese ne Toke ju peshoni 45.5 kg, ne Uran ju peshoni 41.2 kg.
Shpejtesia e Ikjes: 76,968 km/h.
Periudha rrotulluese rreth vetes (Gjatesia e Dites/Nates): -0.718 Dite Tokesore -17.2 Ore (reaksionare). – prezanton rrotullimin e planetit rreth axit te tij. Theksoj, Urani nuk rrotullohet ne te njejten drejtim rreth aksit, por ne krahun e kundert. Rrotullimi i tij behet ne kendin 97 grade..
Periudha rrotulluese rreth Diellit (Gjatesia e Vitit): 84 vite te Tokes jane = me 1 vit tek Urani.
Shpejtesia Mesatare e Orbites rreth Diellit: 24,477 km/h.
Orbita e Cuditeshme: 0.04725744.
Orbita e Pjerret: 0.77 grade.
Prirja Ekuatoriale e Orbites: 97.8 grade (rotacioni reaksionar).
Orbita Perimetrale: 18,026,802,831 km.
Temperatura minimale/maksimale ne Siperfaqe: -216 °C.
Perberjet Atmosferike: Hidrogjen 83%, Helium 15%, Metan 2%, dhe % te vogel Amoniaku, dhe Avuj Uji.
Urani eshte perendi e lashte greke e qiejve. Urani ishte i biri dhe shoku i Gaia babai i Cronus (Saturni) dhe e Cyclopes dhe Titans (paraardhesit e perendive madheshtore).
Urani, eshte planeti pare i zbuluar ne kohet moderne, u zbulua nga William Herschel, ndersa kerkonte ne qiell me teleskopin e tij me 13 mars, 1781. Urani kishte qene pare shume here me pare, por injoruar thjesht si nje yll tjeter. Zbulimi i pare ishte ne vitin 1690 kur John Flamsteed i vuri emrin 34 Tauri . Herschel e quajti ate “Sidus Georgium” (Planeti gjeorgjian) ne nder te mbrojtes se tij. Emri Urani ishte propozuar nga Bode, ne perputhje me emra te tjere planetare nga mitologjia klasike, por nuk vinin ne perdorim te perbashket deri ne 1850.
Urani eshte vizituar nga vetem nje anije kozmike, Voyager 2 me 24 Janar 1986.
Ne kohen e kalimit nga Voyager 2, poli jugut i Uranit ishte ne drejtim direkt nga Dielli. Kjo rezulton ne faktin e cuditshem se rajonet polare tek Urani marin me teper energji nga Dielli se sa nga rajonet e tij ekuatoriale. Megjithate Urani eshte me i nxehte ne ekuator se sa ne polet e tij.
Ne fakt, ka nje beteje te vazhdueshme ne lidhje me polet tek Urani, Prirja e tij boshtore eshte pak mbi 90 grade dhe rrotullimi i tij eshte i drejtperdrejte, ose eshte pak me pak se 90 grade. Problemi eshte se ju duhet te beni nje vije ndarese diku, sepse ne nje rast si Venus ka mosmarreveshje te vogla, qe rrotullimi eshte me te vertete reaksionar (jo nje rrotullim i drejtperdrejte me nje prirje gati 180).
Urani eshte i perbere kryesisht nga shkemb dhe sherbime te ndryshme, me vetem rreth 15% hidrogjen dhe pak helium. Urani dhe Neptuni jane shume te ngjashem me berthamen e Jupiterit dhe Saturnit me hidrogjen te lengshem dhe metalik. Duket se Urani nuk ka nje baze shkembore si Jupiteridhe Saturni, por me teper materiali i tij eshte pak i shperndare uniformisht.
Atmosfera tek Urani eshte e perbere me rreth 83% hidrogjen, 15% helium dhe leng natyror 2%.
Si planetet e tjera me perberje gazi, Urani ka grupe te reve te cilat ecin me nje shpejtesi extreme. Por ata jane shume te zbehta. Vezhgimet e metejshme nga HST tregojne, qe ka aktivitet edhe me shume. Urani nuk eshte me planet i bute, i merzitshem, nga ato qe Voyager pa. Tani duket qarte se dallimet jane per shkak te efekteve sezonale sepse Dielli tani eshte ne nje gjeresi me te ulet me Uranin cila mund te shkaktoje effektet e motit ne dite dhe nate. Qe nga 2007 e me tej Dielli do te jete direkt mbi ekuatorin e Uranit.
Theksojme: ky variacion eshte tani ne proces sepse jemi ne 2010
Shikoni imazhin rreth ketij informacioni
Ngjyra blu tek Urani eshte rezultat i absorbimit te drites kuqe nga metani ne atmosferen e larte. Mund te kete dhe ngjyra te ndryshme si Jupiteri, por ato mund te jene te fshehura nga shtresat e veshura te metanit.
Si planetet e tjera, Urani ka unaza. Unazat e Uranit jane te perbera nga grimca mjaft te medha, qe shkojne deri ne 10 metra ne diameter pervec pluhurit te imet. Urani ka 11 unaza te njohura, te gjithe shume te zbehta, nje nga unazat quhet Epsilon. Unazat e Uranit ishin te parat, qe u zbuluan dhe pastaj vijuan ato te Saturnit. Kjo ishte me rendesi te konsiderueshme dhe ne tani e dime se unazat jane nje tipar i perbashket i planeteve dhe nuk eshte nje karakteristike vetem e Saturnit.
Voyager 2 zbuloi 10 hena te vogla, pervec atyre 5 te medhave, te cilat jane te njohura tashme. eshte e mundur te kete edhe disa satelite me te vegjel ne unaza. Fusha magnetike tek Urani eshte e rastesishme dhe nuk eshte e perqendruar ne qender te planetit ku anohet gati 60 grade ne lidhje me boshtin e rrotullimit. Ajo eshte krijuar ndoshta nga levizje ne thellesi relativisht te ceket brenda Uranit.
Urani eshte teper i veshtire per tu pare me sy, por eshte mjaft e lehte per t’u pare me teleskop (ne qofte se ju e dini saktesisht se ku mund te shikoni).
Urani ka 27 hena te emeruara
Ndryshe nga organet e tjera ne Sistemin Diellor, qe kane emra nga mitologjite klasike, henat e Uranit i marrin emrat e tyre nga shkrimet e Shekspirit dhe te Papes. Ata formojne 3 klasa te dallueshme: 11 hena te vogla shume te erreta , zbuluar nga Voyager 2, 5 hena te medha, dhe ato te zbuluara ne kohet e lashta.
