Kalendari historik

[Lina]

31 Gusht​

Ngjarje​

• 1876 - Sulltan Murati V u largua nga detyra dhe u zëvendësua nga i vëllai Sulltan Abd-ul-Hamidi II.
• 1888 - U vra Mary Ann Nichols is murdered. Është viktima e parë e vrasësit serik Jack the Ripper.
• 1897 - Thomas Edison patenton projektin e parë filmik të quajtur Kinetoscope.
• 1945 - U themelua Partia Liberale e Australisë nga Robert Menzies.
• 1948 - Aktori Robert Mitchum u arrestua nën akuzat e mbajtjes dhe përdorimit të drogës.
• 1957 - Federata e Malajës pavarësohet nga Mbretëria e Bashkuar.
• 1962 - Pavarësohet Trinidad dhe Tobago.
• 1980 – U themelua lëvizja punëtore “Solidariteti”, përmes një marrëveshjeje të nënshkruar në Gdansk, e cila i dha fund grevës 17-ditëshe.
• 1991 - Uzbekistani dhe Kirgistani shpallën pavarësinë nga Bashkimi Sovjetik. Ato ishin republika e nëntë, respektivisht e dhjetë që i bënë të ditura planet për shkëputje.
• 1992 - Pascal Lissouba inagurohet president i Republikës së Kongos.
• 1994 - The Provisional Irish Republican Army declares a ceasefire.
• 1997 - Diana, Princesa e Uellsit dhe Dodi Fayed vdesin në aksident trafiku në Paris.

Lindje​

• 12. - Kaligula, mbret roamk
• 1811 - Teofil Gotje, shkrimtar francez.
• 1908 - Vilijam Sarojan, letrar amerikan.
• 1938 - Martin Bel, gazetar dhe politikan britanez.
• 1945 - Van Morison, muzikant irlandez.
• 1949 - Riçard Gere, aktor amerikan.

Vdekje​

• 1867 - Charles Baudelaire, letrar francez
• 1973 - John Ford, regjisor dhe aktor amerikan
• 2015 - Aleksandër Stipçeviq

 

[Lina]

1 Shtator​

Ngjarje​

• 1715 - Vdes mbreti Louisi XIV i Francës pas 72 vite udhëheqjeje, udhëheqja më afatgjate në Evropë.
• 1807 - Zëvendës presidenti i mëhershëm amerikan Aaron Burr akuzohet për tradhëti.
• 1905 - Alberta dhe Saskatchewan i bashkohen kofederatës Kanadeze.
• 1906 - U themelua International Federation of Intellectual Property Attorneys (FICPI).
• 1910 - U themelua klubi sportiv brazilian Sport Club Corinthians Paulista.
• 1914 - St. Petersburg, Rusi, e ndërron emrin në Petrograd.
• 1928 - Ahmet Zogu e shpall Shqipërinë monarki dhe shpallet mbret.
• 1939 - Gjermania naziste pushton Poloninë.
• 1964 - U themelua Indian Oil Corporation pas bashkimit të kompanive Indian Oil Refineries dhe Indian Oil Company.
• 1982 - U themelua Air Force Space Command e Shteteve të Bashkuara.
• 1991 - Uzbekistani shpall pavarësi nga Bashkimi Sovjetik.

Lindje​

• Vittorio Gasman - aktor i teatrit dhe kinemase italiane
• 1822 - Hajram Rouds Revels, prift dhe politikan amerikan.
• 1848 - Avgust Forel, mjek zvicerran.
• 1875 - Edgar Rajs Barouz, shkrimtar amerikan.
• 1877 - Fransis Vilijam Aston, fizikant anglez.
• 1945 - Mustafa Balel, shkrimtar turk
• 1972 - Kpictal Campc, aktore amerikane.

Vdekje​

• 1970 - François Mauriac, shkrimtar francez, nobelist

 

[Lina]

2 Shtator​

Ngjarje​

Kolegji Oberlin në vitin 1909.

• 1649 - Qyteti italian Castro u shkatërrua tërësisht nga forcat e Papës Innocent X, duke i dhënë fund kështu Luftërave të Castros.
• 1666 - Shpërthen Zjarri i Madh në Londër dhe zgjat për tri ditë duke lënë të djegura rreth 10.000 ndërtesa.
• 1789 - U krijua Departamenti i Thesarit i Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
• 1833 - U themelua Kolegji Oberlin nga John Shipherd dhe Philo P. Stewart.
• 1870 - Forcat Prussiane sulmuan ushtrinë e perandorit francez Napoleoni III dhe zunë rob 100.000 ushtarë.
• 1945 - Fundi i Luftës së Dytë Botërore pas dorëzimit të trupave japoneze më 15 gusht 1945.
• 1945 - Vietnami shpalli pavarësinë duke krijuar Republikën Demokratike të Vietnamit (Vietnami Verior).
• 1991 - Kombet e Bashkuara njohën pavarësinë e shteteve Baltike Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë.
• 1998 - Swissair Flight 111 u rrëzua afër Peggys Cove, Nova Scotia, tëgjithë 229 udhëtarët gjetën vdekjen.

Lindje​

• 1956 - Abdullah Tahiri, dëshmor, themelues i UÇK-së në ZO të Karadakut.
• 1862 - Franjo Krežma, skulptor kroat.
• 1964 - Keanu Reeves, aktor kanadez
• 1971 - Kjetil André Aamodt, skitar alpin norvegjez.
• 1989 - Alexandre Pato, futbollit brazilian.

Vdekje​

• 1937 - Pierre de Coubertin, veprimtar spptiv francez,"baba" i lojrave moderne Olimpike.
• 1973 - John Ronald Reuel Tolkien, letrar britanez
• 1992 - Barbara McClintock, nobeliste amerikane në gjenetikë.
• 2007 - Safet Isović, këngëtar boshnjak

 

[Lina]

3 Shtator​

Ngjarje​

• 301 - Pavarësia e San Marinos
• 590 - St. Gregory I u zgjodh Papë.
• 1783 – Marrëveshja e Parisit, e nënshkruar ndërmjet Britanisë në njërën anë, Francës, Spanjës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës në anën tjetër, i dha fund revolucionit amerikan.
• 1892 - Ekipi futbollistik anglez Nottingham Forest zhvilloi ndeshjen e parë të tyre në ligë që ishte kundër ekipit Everton FC e që përfundoi me regultatin 2-2.
• 1914 - Princ Vidi u largua nga Shqipëria, pas 6 muajve si monark i Shqipërisë.
• 1933 - Yevgeniy Abalakov ngjitet në pikën më të lartë të Bashkimit Sovjetik - Communism Peak që ka lartësi 7495 m.
• 1939 - Lufta e Dytë Botërore: Franca, Britania e Madhe , Zelanda e Re i Australia i shpallin luftë Gjermanisë.
• 1967 - U ndërruan në Suedi anët e trafikut rrugor nga lëvizja në të Majtë të rrugës në lëvizjen në të djathtë të rrugës.
• 1976 - Programi Viking: Fluturakja “U.S. Viking 2” aterron në sipërfaqen e Marsit, ku analizon sipërfaqen dhe klimën, duke dërguar në Tokë fotot e para nga ky planet.
• 1984 – Së paku 1.300 persona vdesin dhe qindra të tjerë lëndohen pasi tajfuni godet pjesën jugore të Filipineve.
• 1995 - U themelua kompania virtuale eBay.
• 1998 – Aeroplani i kompanisë “Swissair”, që fluturonte në relacionin New York-Geneva, bie në brigjet e Nova Scotia.

Lindje​

• 1187 - Louis VIII, mbret francez
• 1471 - Friedrich I, mbret danez dhe norvegjez
• 1926 - Irene Papas, aktore greke
• 1936 - Zine el-Abidine Ben Ali, politikan tunizian
• 1965 - Charlie Sheen, aktor amerikan
• 1969 - Senad Brkiq, futbollist boshnjak

Vdekje​

• 1658 - Oliver Cromwell, politikan, ushtarak anglez.
• 1883 - Ivan Sergejeviç Turgenjev, letrar rus
• 1991 - Frank Capra, regjisor, producent dhe skenarist amerikan.

 

[Lina]

4 Shtator​

Ngjarje​

Edsel

• 1781 - U themelua qyteti Los Angeles, California, me emrin El Pueblo de Nuestra Señora La Reina de los Ángeles de Porciúncula.
• 1888 - George Eastman regjistron markë tregtare Kodak dhe fiton patentën për foto aparatin e tij.
• 1939 - LDB: Japonia shpall neutralitet në luftën Evropiane.
• 1956 - U promovua kompjuteri i parë komercial IBM RAMAC 305, me disk regjistrues magnetik.
• 1957 - Kompania automobilistike Ford Motor Company promovoi veturën Edsel. (figura)
• 1970 - Salvador Allende u zgjodh kryetar i Çiles.
• 1972 - Vjedhësit vodhën 18 piktura nga muzeu Montreal Museum of Fine Arts që ishte vjedhja më e madhe e artit gjer në atë kohë në Amerikën Veriore
• 1998 - U Themelua Google

Lindje​

• 1824 - Anton Bruckner,skulptor ustriak
• 1851 - Andrija Fijan, aktor dhe regjisor kroat.
• 1872 - Sotir Kolea, publicist, folklorist, leksikograf shqiptar (v. 1945)
• 1981 - Beyoncé Knowles, aktore dhe këgëtare amerikane.

Vdekje​

• 1907 - Edvard Grieg, skulptor, pijanist dhe dirigjant norvegjez.1843.)
• 1965 - Albert Schweitzer, mjek, teolog, filozof dhe muzikant alsaso-gjerman
• 2006 - Giacinto Facchetti, futbollist italian.

 

[Lina]

5 Shtator​

Ngjarje​

• 1590 - Armata eAlexander Farnesenit detyroi mbretin Henry IV i Francës që të tërheq rrethimin e Parisit.
• 1725 - U martua mbreti Louis XV dhe Maria Leszczyńska.
• 1800 - Malta u pushtua nga Britania e Madhe.
• 1839 - Lufta e parë e opiumit filloi në Kinë.
• 1864 - Achille François Bazaine u zgjodh Marshall i Francës.
• 1932 - Kolonia Upper Volta u nda në pjesënga Bregu i Fildishtë, Mali dhe Nigeri.
• 1937 - Lufta Civile Spanjolle: Pushtohet qyteti Llanes.
• 1944 - Belgjika, Holanda dhe Luksemburgu formuan Beneluksin.
• 1948 - Robert Schuman emërohet Kryeministër i Francës.
• 1957 - Jack Kerouac hodhi në shitje novelën On the Road.
• 1960 - Poeti Léopold Sédar Senghor zgjedhet President i Senegalit.
• 1980 - Hapet tuneli Gotthard në Zvicër si tuneli më i gjatë i autostradës në botë me gjatësi 16.224 km duke u shtrirë na qyteti Goschenen gjer në qytetin Airolo.
• 2000 - Tuvalu anëtarësohet në OKB
• 2005 - Lyonpo Sangay Ngedup përsëri zgjedhet kryeministër i Butanit.

Lindje​

• 1638 - Luigji i XIV., mbret francez († 1715)
• 1946 - Freddie Mercury, këngëtar bretianez(Queen), († 1991.)
• 1967 - Jane Sixsmith, lojtare angleze e hokejit mbi barë.
• 1979 - Julien Lizeroux, skiator francez.

Vdekje​

• 1849 - Antun Nemčić, letrar kroat (* 1816.)
• 1857 - Auguste Comte, filozof dhe matematicient francez .(* 1798.)
• 1991 - Zhelko Sabol, letrar kroat (* 1941.)
• 1997 - Nënë Tereza, nobeliste shqiptare(* 1910.)

 

[Lina]

6 Shtator​

Ngjarje​

• 1776 - Uragani kalon nëpër qytetin Guadeloupe dhe len të vdekur 6000 njerëz.
• 1847 - Henry David Thoreau largohet nga Walden Pond dhe zhvendoset tek Ralph Waldo Emerson dhe familja e tijë në Konkord, Massachusetts.
• 1885 - Eastern Rumelia shpall bashkimin me Bullgarinë.
• 1901 - Anarkisti Leon Czolgosz e vret presidentin e Shteteve të Bashkuara, William McKinley, në Pan-American Exposition në Bafallo, Nju Jork.
• 1939 - LDB: Afrika Jugore i shpallë luftë Gjermanisë.
• 1940 - Jep dorheqje mbreti Karoli II i Rumanisë dhe trashëgohet nga djali i tij Mihajli i Rumanisë.
• 1944 - LDB: Çlirohet qyteti Ypres, Belgjikë nga forcat aleate.
• 1948 - Juliana bëhet mbretëreshë e Holandës.
• 1952 - Stacioni i parë televiziv kanadez CBFT-TV hapet në Montreal.
• 1963 - U themelua Qendra për Studim Ndërkombëtarë të Pronave Induastriale, (shkurt: CEIPI).
• 1965 - India sulmonPakistanin dhe shpall se forcat e veta do ta pushtojn qytetin Lahore brenda një ore.
• 1968 - Pavarësohet Suazilanda.
• 1991 - Bashkimi Sovjetik pranon pavarësinë e Shteteve Baltike: Estonia, Latvia dhe Lituania.
• 1991 - Emri Saint Petersburg i kthehet qytetit të dytë më të madhë rusë pasi i ishte ndërruar në vitin 1924 në Leningrad.

Lindje​

• 1729 - Moses Mendelssohn, filozof ebrej.
• 1766 - John Dalton, mësus dhe natyralist anglez.
• 1913 - Leonidas da Silva, futbollist brazilian.
• 1915 - Franz Josef Strauß, politikan dhe premier gjerman i bavarisë.
• 1943 - Roger Waters, muzikant britanez (Pink Floyd)
• 1961 - Pal Gamst Waaktaar, muzikant norvegjez (A-ha)

Vdekje​

• 1566 - Sulejman I i madhrishmi sultan i mrbetërisë Osmane 1520-1566
• 1998 - Akira Kurosawa,regjisor, scenarist dhe producent japonez.
• 2007 - Luciano Pavarotti, tenor i njohur italian.

 

[Lina]

7 Shtator​

Ngjarje​

• 70 - Armata e Perandorisë Romake nën udhëheqjen e gjeneralit Titus pushton Jeruzalemin.
• 1539 - Guru Angad Dev bëhet Guru i dytë iSikhit.
• 1901 - Përfundon rebelimi i boksierëve në Kinë pas nënshkrimit të dokumentit të njohur si Protokolli i Boksierëve.
• 1911 - Burgoset poeti francez Guillaume Apollinaire nën dyshim të vjedhjes së pikturës Mona Lisa nga muzeu në Luvër.
• 1915 - Animuesi Johnny Gruelle fitoi patentën për kukullën e tij Raggedy Ann.
• 1950 - Shou loja Truth or Consequences debuton në televizion.
• 1990 - Kuvendi i Republikës së Kosovës realizon dhe publikon kushtetutën e Kaçanikut.
• 1998 - U themelua kompania Google nga partnerët Larry Page dhe Sergey Brin gjatë kohës që ishin studentë në Stanford University
• 2005 - U mbajtën zgjedhjet e para presidenciale në Egjipt.

Lindje​

• 1533 - Elizabeta I, mbretëreshë angleze
• 1566 - Sulejman I, sulltan osmanlli
• 1683 - Maria Anna von Österreich, mretëreshë portugeze
• 1814 - Françesk Anton Santori, poet, shkrimtar, dramaturg, arbëresh. U lind në Shën Katerinë të Kozencës. Mësimet i kreu në kolegjin fetar. Shkroi vjersha lirike, laike, poema, drama, romane. Në moshë të re botoi përmbledhjen e parë me vjersha "Këngëtarja shqipe".
• 1907 - Ahmed Adnan Saygun, kompozitor turk
• 1911 - Todor Zivkov, politikan bullgar
• 1918 - Pashk Gjeçi, përkthyes shqiptar († 2010)
• 1930 - Baudouin I, mbret i Belgjikës
• 1949 - Gloria Gaynor, këgëtare amerikane
• 1955 - Mira Furlan , aktore kroate e filmit dhe dramës

Vdekje​

• 1907 - Sully Prudhomme, letrar francez
• 1985 - Gjergj Poja, matematicient hungarez (l. 1887.
• 1997 - Mobutu Sese Seko, kryetar diktator i Zairesë nga viti 1965-1997

 

[Lina]

8 Shtator​

Ngjarje​

• 70 - Titus, Gjenerali romak, pushton Jerusalemin.
• 1273 - Zgjedhet Papa Xhoni XXI.
• 1331 - Stefan Dušan shpall veten mbret i Serbisë.
• 1565 - Pedro Menéndez de Avilés themelon qytetin St. Augustine, Florida.
• 1888 - U gjet trupi i Annie Chapman, viktimës së dytë të vrasësit serik Jack the Ripper.
• 1888 - U luajtën gjashtë ndeshjet e para të ligës së krijuar angleze.
• 1900 - Uragan i fort tropik kalon nëpër qytetin Galveston, Texas duke lënë të vdekur 8,000 njerëz.
• 1914 - LPB: Dhjetari Thomas Highgate është ushtari i parë britaik i ekzekutuar për dezertim gjatë luftës.
• 1943 - LDB: Ekzekutohet Julius Fučík nga nazistët.
• 1944 - LDB: Qyteti Menton çlirohet nga Gjermania.
• 1991 - Pavarësohet Republika e Maqedonisë e njohur edhe si Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë (IRJM).
• 2000 - Zyrtarisht Shqipëria i bashkohet Organizatës Botërore të Tregëtisë.
• 2003 - 12 vjeçarja Brianna LaHara dënohet nga RIAA për shpërndarje ilegale të regjistrave muzikorë.

Lindje​

• 1157 - Rikardi I , mbret anglez
• 1621 - Louis II de Bourbon, udheheqës ushtarak francez
• 1778 - Clemens Brentano, letrar gjerman
• 1779 - Mustafa IV, sulltan i Perandorisë Osmane .
• 1830 - Frédéric Mistral, nobelist francez për letërsi 1904.
• 1841 - Antonin Dvorzhak, kompozitor çek
• 1925 - Peter Sellers, aktor anglez
• 1930 - Mario Adorf, aktor italo-gjerman.
• 1944 - Ali Benflis , politikan i Algjerisë.
• 1946 - Krzysztof Krawczyk, këngëtar polak
• 1976 - Elena Liashenko, patinatore ukrainase
• 1979 - Pink, këngëtare amerikane

Vdekje​

• 1624 - Markantun de Dominis, matematicien, fizikant dhe filozof kroat.
• 1949 - Richard Strauss, kompozitor gjerman.
• 1970 - Dhimitër Beratti, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë
• 2003 - Leni Riefenstahl, aktore, fotografe, regjisore dhe producente gjermane.
• 2009 - Mike Bongiorno, prezantues televiziv italian (l. 1924)

Festa dhe përvjetore​

1991 - shpall pavaresine Fyrom

 

[Lina]

9 Shtator​

Ngjarje​

• 1543 - Mary Stuart në moshën 9 mujore zyrtarisht emërohet Mbretëreshë e Skocisë në qytetin Stirling.
• 1850 - California panohet si shteti i 31 i ShBA-ve.
• 1922 - Përfundoi lufta Greko-Turke me fitore të Turqisë ndaj Greqisë.
• 1923 - Mustafa Kemal Atatürk, themeluesi i Republikës së Turqisë, themelon Partinë Republikane Popullore (shkurt: CHP).
• 1926 - U themelua National Broadcasting Company.
• 1945 - Japonia formalish i dorëzohet Kinës.
• 1956 - Elvis Presley paraqitet për herë të parë tek shou The Ed Sullivan Show.
• 1991 - Taxhikistani pavarësohet nga Bashkimi Sovjetik.
• 2001 - Vritet në Afganistan Ahmed Shah Massoud, udhëheqësi i organizatës Bashkimi i Afganistanit Verior.

Lindje​

• 214 - Lucius Domitius Aurelian, mbret omak
• 384 - Flavius Augustus Honorius, mbreti i parë i mbretërisë perëndimore romake.
• 1585 - Armand Jean du Plessis Richelieu, kardinal, dhe burrë shteti francez
• 1737 - Luigi Galvani, hulumtues italian
• 1828 - Lav Tolstoj, shkrimtar rus
• 1908 - Cesare Pavese, shkrimtar italian
• 1940 - Otis Redding, muzikant amerikan
• 1944 - Abdullah Sidran, shkrimtar boshnjak
• 1960 - Hugh Grant, aktor britanez

Vdekje​

• 1941. - Hans Spemann, embriolog dhe nobelist gjerman (* 1869.)
• 1976 - Mao Ce Duni, politikan , revulucionar dhe udhëheqës kinez.
• 2001 - Ahmad Shah Massoud, ushtar dhe udhëheqës ushtarak afgan.

 

[Lina]

10 Shtator​

Ngjarje​

• 1776 - Nathan Hale vullnetarisht paraqitet për spiunim.
• 1823 - Simón Bolívar emërohet prsident i Perusë.
• 1846 - Elias Howe fiton patentën për makinën për qepje.
• 1858 - George Mary Searle zbulon asteroidin 55 Pandora.
• 1898 - Perandoresha Elizabeta e Austrisë vritet nga anarkisti Luigi Lucheni.
• 1922 - U mblodh Kongresi i Beratit që e shpalli autoqefale Kishën Orthodokse të Shqipërisë.
• 1943 - LDB: Forcat gjermane fillojnë okupimin e Romës.
• 1972 - Shtetet e Bashkuara humbin ndeshjen e tyre të parë basketbollistike kundër Bashkimit Sovjetik në Mynih, Gjermani.
• 1974 - Guinea-Bissau pavarësohet nga Portugalia.
• 1987 - Osama bin Laden themeloi organizatën al Qaeda.
• 2002 - Zvicra, e njohur për neutralitetin e sajë i bashkohet Kombeve të Bashkuara.
• 2003 - Anna Lindh, Ministre e Jashtme e Suedisë, vritet nga serbi Mijailo Mijailović gjatë kohës që bënte tregti.

Lindje​

• 1714 - Niccolo Jommelli, kompozitor italian
• 1751 - Bartolomeo Campagnoli, violinist , kompozitor i dirigjent italian
• 1794 - François Benoist,kompozitor francez
• 1885 - Dora Pejačević, kompozitore kroate
• 1890 - Elsa Schiaparelli, italijansko-francuska modna kreatorica
• 1908 - Namik Resuli, arsimtar dhe gjuhëtar shqiptar.
• 1917 - Miguel Serrano, politikan i Kilit
• 1938 - Karl Lagerfeld, kreator mode gjerman
• 1953 - Amy Irving, aktore amerikane
• 1960 - Colin Firth, aktor britanik
• 1968 - Guy Ritchie, bashkëshorti i Madonës, regjisor britanik.

Vdekje​

• 1797 - Mary Wollstonecraft, letrare angleze me prejardhje irlandeze, aktiviste për të drejtat e grave
• 1806 - Johann Christoph Adelung, filiozof gjerman
• 1898 - Elizabeta Amalija Bavarska, mbretëresha austriake (Sisi)
• 1983 - Felix Bloch, fizikanë amerikan

 

[Lina]

11 Shtator​

Ngjarje​

Pamje tymi nga QTB nga ana e Statusë së Lirisë

• 1609 - Henry Hudson arrin në ishullin Manhattan.
• 1683 - Fillon Lufta e Vienës.
• 1709 - Britania e Madhe, Holanda dhe Austria luftojnë kundër Francës.
• 1911 - U themelua Middle Tennessee State University në Murfreesboro, Tennessee, si Middle Tennessee Normal School.
• 1921 - Arrestohet aktori Fatty Arbuckle nën akuzën: përdhunim.
• 1926 - Tentimi për vrasjen e Benito Mussolinit dështon.
• 1931 - Salvatore Maranzano vritet nga njerëzit e Çarles Luçianos.
• 1943 - LDB: Trupat gjermane okupojnë Korzikën dhe Kosovën.
• 1948 - Henri Queuille zgjedhet kryeministër i Francës.
• 1970 - Paraqitet vetura Ford Pinto.
• 1998 - Yevgeny Primakov zgjedhet kryeministër i Rusisë.
• 2001 - Në sulmin e 11 shtatorit, shkatërrohen Qendra Tregëtare Botërore në New York City dhe muri perëndimorë i Pentagonit në Arlington, Virginia, dhe rrëzohet një avion udhëtarësh në Shanksville, Pennsylvania. Gjithësej vdesin 2,974 njerëz. (figura 1)
• 2003 - Ministreja suedeze e Punëve të Jashtme Anna Lindh vdes pas sulmit të saj një dit më parë.

Lindje​

• 1940 - Brian De Palma - Regjisor amerikan.
• 1958 - Scott Patterson - Aktor amerikan.
• 1963 - Virginia Madsen - Aktore amerikane.
• 1965 - Richard Melville Hall (alias Moby) - Muzikant amerikan.
• 1980 - Antonio Pizzonia - Pilot brazilian i Formula 1.
• 1976 - Francesco Totti - futbollistë italian, që tani luan për Romën
• 1983 - Lauryn Williams - Olympike amerikane dhe fituese e 100 metrave (2005).

Vdekje​

• 1971 - Nikita Hrushqov, politikan sovjetik.
• 2001 - Atif Purivatra, teoriticient i evulucionit të identitetit nscional boshnjak.
• 2002 - Kim Hunter - Aktore amerikane.
• 2003 - Anna Lindh - Ministre e jashtme e Suedisë.
• 2003 - John Ritter - Aktor amerikan.
• 2006 - Joachim Fest - Historian dhe autor gjerman.

 

[Lina]

12 Shtator​

Ngjarje​

• 490 p.e.s. - Athina mund Persinë në Betejën e Maratonës.
• 1609 - Henry Hudson zbulon lumin Hudson River.
• 1683 - Disa armata Evropiane bashkohen për të luftuar Perandorinë Osmane.
• 1846 - Elizabeth Barrett arratiset me Robert Browning.
• 1848 - Zvicra bëhet shtet federal.
• 1890 - U themelua Salisburi, Rodezi.
• 1906 - U hap ura "Newport Transporter Bridge" në Newport, South Wales nga Viscount Tredegar.
• 1940 - Eksplodon kompania Herkules Powder në Succasunna-Kenvil, New Jersey duke lënë të vdekur 51 dhe duke lënduar mbi 200 njerëz.
• 1953 - Nikita Khrushchev zgjidhet sekretari i parë i Partinë Komuniste të Bashkimit Sovjetik.
• 1959 - Bashkimi Sovjetik lançon raketën më të madhe në Hënë të quajtur Lunik II.
• 2005 - Hapet Hong Kong Disneyland në Penny's Bay, Lantau Island, Hong Kong.

Lindje​

• 1944 - Barry White, Musikant (Blues) i Amerikës.
• 1957 - Hans Zimmer, Komponist Gjerman.
• 1969 - Bixente Lizarazu, Futbollist i Francës.
• 1972 - Jason Statham, Artist i Amerikës.
• 1973 - Paul Walker, Artist i Amerikës.
• 1978 - Benjamin McKenzie, Artist i Amerikës.
• 1980 - Yao Ming, Basketbollist i NBA´s prej Kinës.
• 1986 - Emmy Rossum, Artiste e Amerikës.

Vdekje​

• 1185 - Andronik I Komnin, mbret i bizantit (*rreth 1120.)
• 1733 - Fransoa Kupren, kompozitor francez.
• 1819 - Gebhard fon Bliher, feldMarshal i Prusisë
• 1985 - Namik Resuli, arsimtar dhe gjuhëtar shqiptar.
• 1998 - Azem Hajdari, politikan shqiptar
• 2003 - Johnny Cash, Musikant (County) i Amerikës.

 

[Lina]

13 Shtator​

13 shtatori është dita e 256-të e kalendarit gregorian (dita e 257-t në vitin e brishtë) - kështu që deri në fund të vitit kanë mbetur edhe 109 ditë.

Ngjarje​

• 533 - Gjenrali Belisarius i Perandorisë Bizantine mundë Gelimerin dhe Vandalët në Vetejën e Ad Mecimiumit,afër qytetit Carthage, Afrika Veriore.
• 1503 - Michelangelo fillon ndërtimin e status së Davidit.
• 1609 - Henry Hudson arrin tek lumi i cili më vonë do të emërohet Hudson River.
• 1814 - Francis Scott Key shkruan veprën The Star-Spangled Banner
• 1898 - Hannibal Goodwin patenton filmin fotografik celuloid.
• 1899 - Henry Bliss është njeriu i parë në ShBA që vdes në aksident automobilistik.
• 1922 - Në Al 'Aziziyah, Libi temperatura arrin rekordin botërorë 57.7 °C (135.9 °F).
• 1923 - Miguel Primo de Rivera zoton Spajën duke vendosur regjimin diktatorial.
• 1939 - Kanada hyn në Lutën e Dytë Botërore.
• 1940 - LDB: Gjermania bombardon Buckingham Palace.
• 1940 - LDB: Italia pushton Egjiptin.
• 1943 - Chiang Kai-shek zgjedhet president i Kinës.
• 1956 - IBM paraqet kompjuterin e parë RAMAC 305.
• 1968 - Shqipëria largohet nga Pakti i Varshavës.
• 1969 - Seria e parë e filmit të vizatuar: Scooby-Doo, Where Are You?
• 1985 - Paraqitet video loja me e shitur e tëgjitha kohërave, Super Mario Bros..
• 1999 - Eksplodon bombë në Moskë, Rusi dhe len të vdekur sëpaku 119 njerëz.
• 2006 - Në Dawson College, Montreal, Kimveer Gill vret një student dhe lëndon 19 dhe pastaj bën vetëvrasje.

Lindje​

• 1475 - Cesare Borgia, sundues italian
• 1819 - Clara Schumann, pijaniste gjermane
• 1830 - Marie von Ebner-Eschenbach, letrare aushtriake
• 1874 - Arnold Schönberg, kompozotor austriak
• 1887 - Lavoslav Ruzhiqka, kimist kroat
• 1913 - Qamil Sijariq, letrar boshnjak
• 1944 - Peter Cetera, këngëtar dhe tekstshkrues amerikan
• 1944 - Jacqueline Bisset, Artiste e Angliës
• 1968 - Emma Sjöberg, Modele dhe Artiste e Suedies
• 1971 - Stella McCartney, projektuse modës e Anglisë
• 1953 - Valdete Antoni, poete shqiptare, gazetare ne Radio Tirana RTSH.
• 1953 - Fabijan Lovriq, shkrimtar boshnjak
• 1968 - Medina Xhanbegoviq, shkrimtare boshnjake
• 1971 - Goran Ivanisheviq, teniser kroat
• 1977 - Fiona Apple, pop-këgëtarja amerikane
• 1979 - Catalina Cruz, aktore pornografike

Vdekje​

• 1598 - Filip II., mbret i Spanjës 1556-1598.
• 1592 - Michel de Montaigne, shkrimtar francez(l. 1533)
• 1598 - Filip II., mret spanjoll (l. 1527)
• 1872 - Ludwig Feuerbach, filozof gjerman (l. 1804)
• 1928 - Italo Svevo, shkrimtar italian (l. 1861)
• 1949 - August Krogh, mjek dhe nobelist danez (l. 1874)
• 1985 - Odhise Paskali, skulptor shqiptar (l. 1903)
• 1992 - Anthony Perkins, aktor amerikan (l. 1932)
• 1996 - Tupac Amaru Shakur ( 2Pac Shakur), Rap-Musikant dhe Artist i Amerikës
• 2005 - Angjelin Nënshati

 

[Mia]

13 Shtatori është dita e 255-të e kalendarit, kështu që deri në fund të vitit kanë mbetur edhe 110 ditë.
1503 – Michelangelo fillon ndërtimin e status së Davidit.

1609 – Henry Hudson arrin tek lumi i cili më vonë do të emërohet Hudson River.

1814 – Francis Scott Key shkruan veprën The Star-Spangled Banner

1898 – Hannibal Goodwin patenton filmin fotografik celuloid.

1899 – Henry Bliss është njeriu i parë në ShBA që vdes në aksident automobilistik.

1922 – Në Al ‘Aziziyah, Libi temperatura arrin rekordin botërorë 57.7 °C (135.9 °F).

1939 – Kanadaja hyn në Lutën e Dytë Botërore.

1940 – LDB: Gjermania bombardon Buckingham Palace.

1940 – LDB: Italia pushton Egjiptin.

1943 – Chiang Kai-shek zgjedhet president i Kinës.

1956 – IBM paraqet kompjuterin e parë RAMAC 305.

1968 – Shqipëria largohet nga Pakti i Varshavës.

1969 – Seria e parë e filmit të vizatuar: Scooby-Doo, Where Are You?

1985 – Paraqitet video loja me e shitur e të gjitha kohërave, Super Mario Bros..

1999 – Eksplodon bombë në Moskë, Rusi dhe len të vdekur së paku 119 njerëz.

Lindje

1475 – Cesare Borgia, sundues italian

1819 – Clara Schumann, pjaniste gjermane
1830 – Marie von Ebner-Eschenbach, letrare aushtriake

1874 – Arnold Schönberg, kompozotor austriak

1887 – Lavoslav Ruzhiqka, kimist kroat

1913 – Qamil Sijariq, letrar boshnjak

1944 – Peter Cetera, këngëtar dhe tekstshkrues amerikan

1944 – Jacqueline Bisset, Artiste e Angliës

1968 – Emma Sjöberg, Modele dhe Artiste e Suedies

1971 – Stella McCartney, projektuse modës e Anglisë

1953 – Fabijan Lovriq, shkrimtar boshnjak

1968 – Medina Xhanbegoviq, shkrimtare boshnjake

1971 – Goran Ivanisheviq, tenist kroat

1977 – Fiona Apple, pop-këgëtarja amerikane

Vdekje

1598 – Filip II., mbret i Spanjës 1556-1598.

1592 – Michel de Montaigne, shkrimtar francez(l. 1533)

1598 – Filip II., mbret spanjoll (l. 1527)

1872 – Ludwig Feuerbach, filozof gjerman (l. 1804)

1928 – Italo Svevo, shkrimtar italian (l. 1861)

1949 – August Krogh, mjek dhe nobelist danez (l. 1874)

1985 – Odhise Paskali, skulptor shqiptar (l. 1903)

1992 – Anthony Perkins, aktor amerikan (l. 1932)

1996 – Tupac Amaru Shakur ( 2Pac Shakur), Rap-Musikant dhe Artist i Amerikës

 

[Lina]

14 Shtator​

Ngjarje​

• 1847 - Winfield Scott pushton qytetin Meksiko Siti.
• 1886 - Patentohet shirit i makinës së shkrimit.
• 1901 - Vdes presidenti amerikan William McKinley pas sulmit për atentat të bër më 6 shtator dhe pasohet nga Theodore Roosevelt.
• 1917 - Rusia zyrtarisht shpallet repubikë.
• 1923 - Miguel Primo de Rivera bëhet diktator i Spanjës.
• 1959 - Prova e Bashkimit Sovjetik Luna 2 bie në Hënë dhe bëhet objekti i parë që arrin atë largësi.
• 1960 - Themelohet OPEK-u.
• 1998 - Kompanitë e telekomunikimit, MCI Communications dhe WorldCom arrinë bashkimi e tyre 37 miliard dollar për të forumuar komaninë MCI WorldCom.
• 1999 - Kiribati, Nauru dhe Tonga u bashkohen Kombeve të Bashkuara.
• 2000 - Microsoft paraqet freskimin e fundit për sistemin operativ MS-DOS. (Verzioni 8.0)
• 2000 - U paraqit Windows Me.
• 2003 - Në referendum Suedia refuzon pranimin e euros si alutë.
• 2003 - Estonia miraton të bashkuarit në BE në referendum.

Lindje​

• 1760 - Luigi Cherubini, kompozitor italian
• 1769 - Alexander von Humboldt, intelektual, hulmtues dhe gjeograf gjerman
• 1849 - Ivan Petroviq Pavlov, filozof rus fitues i çmimit Nobel për mjeksi 1904
• 1886 - Jan Masaryk, politikan çek
• 1910 - Rolf Liebermann, kompozitor francez
• 1931 - Ivan Klima, shkrimtar çek
• 1936 - Ferid Murati, studjues shqiptaro-amerikan i medicinës dhe fitues i Çmimit Nobel
• 1937 - Renzo Piano, arkitekt italian
• 1950 - Ademir Kenović, regjisor boshnjak
• 1956 - Kostas Karamanlis, politikan grek

Vdekje​

• 1321 - Dante Alighieri, shkrimtar italian.
• 1901 - William McKinley, politikan amerikan.
• 1926 - Rudolf Christoph Eucken, filozof gjerman
• 1937 - Tomáš Masaryk, filozof dhe politikan çek.
• 1949 - Pandeli Evangjeli, politikan shqiptar, ish kryeministër i Shqipërisë
• 2009 - Patrick Swayze, aktor dhe këngëtar amerikan. (Lindi në Houston më 18 gusht 1952).

 

[Lina]

15 Shtator​

Ngjarje​

• 668 - Perandori romak Constans II vritet në banjon e tij në Syracuse, Itali.
• 921 - Saint Ludmila vritet në Tetin.
• 1584 - Përfundohet San Lorenzo del Escorial Palace në Madrid.
• 1812 - Armata franceze nën komand të Napoleon Bonapartës arrin në Kremlin në Moskë.
• 1821 - Kosta Rika, El Salvador, Guatemala, Honduras dhe Nicaragua shpallin pavarësi nga Spanja.
• 1851 - Themelohet universiteti "Saint Joseph's University" në Filadelfi, Pensilvani.
• 1916 - LPB: Taket përdoren për herë të parë në luftë.
• 1943 - Forcat partizane çlirojnë qytetin e Tepelenës, nga pushtuesit nazi-fashist.
• 1948 - Aeroplani F-86 Sabre thyen rekordin botërorë në shpejtësi 1080 km/h.
• 1952 - Kombet e Bashkuara i japin Eritrenë Etiopisë.
• 1955 - Vepra Lolita e autorit Vladimir Nabokov u botua në Paris nga Olympia Press.
• 1959 - Nikita Khrushchev është politikania e parë sovjetike që i viziton Shtetet e Bashkuara.
• 1968 - Anija kozmike ruse Zond 5 u bë anija e parë kozmike e cila u soll rrotull Hënës dhe u rikthye në atmosferën e Tokës.
• 1998 - WorldCom dhe MCI Communications përfundojnë marveshjen e bashkimit në MCI WorldCom e që më vonë do të njihet përsëri si WorldCom dhe do të jetë bankroti më i madhë në historinë e Shteteve të Bashkuara.

Lindje​

• 1254 - Marco Polo, tregëtar, eksplorues Venecian
• 1939 - Lah Nimani , profesor dhe trainer boksi (vdes me 20 shkurt 2008).
• 1857 - William Howard Taft, politikan dhe kryetar amerikan.
• 1981 - Julian Deda,Aktor,Shqiptar
• 1881 - Ettore Bugatti, biznesmen italo-francez, themeluesi i Bugatti (v. 1947)
• 1888 - Antonio Ascari, pilot garash me makina italian (v. 1925)
• 1890 - Agatha Christie, autore e romaneve. kriminalistike britanike.
• 1904 - Umberto II, mbret i Italisë (v. 1983)
• 1932 - Rexhina Antoni, mercologe shqiptare, e vlersuar per garantimin e kualitetit te qumshtit dhe nenprodukteve te tij.
• 1946 - Oliver Stone, regjisor amerikan
• 1946 - Tommy Lee Jones, aktor amerikan
• 1975 - Anastacia, pop-këngëtarja amerikane.
• 1977 - Tom Hardy, aktor anglez
• 1984 - Harry, princ i Uellsit Walesa, mbret britanik.
• 1986 - Heidi Montag, aktore amerikane
• 1991 - Fadil Ahmetaj , Bizismen i njohur Shqiptar .

Vdekje​

• 1520 - Ilija Crijević, latinist kroat(l. 1463)
• 1891 - Ivan Gončarov, shkrimtar rus (l. 1812)
• 1963 - Slavko Kolar, skenarist filmi dhe shkrimtar kroat (l. 1891)
• 1938 - Thomas Wolfe, letrar amerikan (l. 1900)
• 1973 - Gustav VI. Adolf, mbret suedez (l. 1882)
• 1978 - Willy Messerschmitt, projektues gjerman avionësh (l. 1898)
• 2007 - Colin McRae, pilot rally suedez (l. 1968)

Festa dhe përvjetore​

• 15 shtatori është festa e qytetit të Tepelenës.

 

[Lina]

16 Shtator​

Ngjarje​

MiG-31

• 1400 - Owain Glyndŵr shpallet Princ i Uellsit nga ndjekësit e tijë.
• 1812 - Rusët i vënë zjarrin Moskës menjëherë pas mesnate, qyteti do të digjet në tërësi ditët e ardhëshme.
• 1908 - U themelua kompania General Motors.
• 1919 - Inkorporohet American Legion.
• 1975 - Papua New Guinea pavarësohet nga Australia.
• 1975 - Prototipi MiG-31 bën fluturimin e parë.
• 1976 - Shavarsh Karapetyan shpëton 20 njerëz nga trolejbusi i rrëzuar në rezervoarin Erevan.
• 1978 - Dridhet toka në qytetin Tabas, Iran me intensitet 7.5 - 7.9 shkallë të Rihterit duke lënë 25000 të vdekur .
• 1991 - Filloi gjykimi i gjeneralit të Panamasë, Manuel Noriega në ShBA.

Lindje​

• 1098 - Hildegard von Bingen, natyralist dhe teolog gjermane
• 1887 - Jean Arp, shkrimtar dhe piktor francez
• 1925 - B.B. King, muzikant amerkan
• 1927 - Sadako Ogata, diplomate japoneze ne Kombete Bashkuara
• 1934 - Jakup Mato, kritik dhe studiues shqiptar arti.
• 1947 - Sabri Fejzullahu, aktor, këngëtar dhe politikan nga Kosova
• 1952 - Fatos Nano, politikan shqiptarë
• 1952 - Mickey Rourke, aktor amerikan
• 1968 - Marc Anthony, këgëtar portorikan
• 1971 - Amy Poehler, komediane dhe aktore amerikane

Vdekje​

• 1736 - Gabriel Daniel Fahrenheit, fizikant gjerman
• 1824 - Luigji XVIII, , mbret francez
• 1932 - Ronald Ross, mjek anglez
• 1936 - Hafiz Ibrahim ef. Maglajliq, reisu-l-ulema boshnjak
• 2007 - Robert Jordan, shkrimtar amerikan

 

[Lina]

17 Shtator​

​

Ngjarje​

• 1630 - U themelua qyteti Boston, Massachusetts, ShBA.
• 1631 - Suedia arrinë fitore të madhe ndaj Perandorisë së Shenjtë Romake gjatë luftës tridhjet vjeçare.
• 1776 - U themelua Presidio i San Franciskos në Spanjën e Re.
• 1814 - Francis Scott Key mbaron poemën e tijë The Star-Spangled Banner.
• 1859 - Joshua A. Norton e shpall veten Perandori Norton I i Shteteve të Bashkuara.
• 1914 - Andrew Fisher bëhet Kryeministër i Australisë për herë të tretë.
• 1943 - Qyteti rus Bryansk çlirohet nga Nazistët.
• 1972 - Emetohet seria e parë e serialit M*A*S*H në televizionin CBS.
• 1983 - Vanessa Williams bëhet zezakja e parë Miss America.
• 1991 - Korea e Veriut, Korea e Jugut, Estonia, Latvia, Lituania, Ishujt Marshall dhe Mikronezia i bashkangjiten Kombeve të Bashkuara.
• 1991 - U paraqit verzioni i parë Linux kernel (0.01) në Internet.
• 1993 - Trupat e fundit ruse largohen nga Polonia.
• 2004 - Tamilishtja shpallet gjuha e parë klasike në Indi.

​

Lindje​

• 1935 - Ken Kesey, shkrimtar amerikan
• 1958 - Janez Jansha, pilitikan slloven
• 1971 - Sergej Barbarez, futbollist bosjnjak
• 1973 - Anastacia, këgëtare amerkane

​

Vdekje​

• 2000 - Paula Yates, figurë TV britaneze (l. 1959)
• 2003 - Erich Hallhuber, aktor gjerman (l. 1951)
• 2005 - Jacques Lacarrière, letrar francez (* 1925)
• 2005 - Alfred Reed, skulptor amerikan (1921)
• 2009 - Noordin Mohammad Top, terorist islamik nga Malezia (l. 1968)

​

Festa dhe përvjetore​

• Mbledhja e Pezës

 

[Lina]

18 Shtator​

Ngjarje​

• 96 - Nerva u shpall Perandor Romak pas vrasjes së Domitianit.
• 1180 - Philip Augustus u bë mbret i Francës.
• 1502 - Christopher Columbus zbriti në Kosta Rikë në udhëtimin e tij të katërt dhe të fundit.
• 1635 - Perandori Ferdinandi II i shpalli luftë Francës.
• 1809 - U hap Royal Opera House në Londër.
• 1837 - U themelua kompania Tiffany and Co. nga Charles Lewis Tiffany dhe John B. Young në Nju Jork Siti, Nju Jork.
• 1851 - Filloi botimi i gazetës The New-York Daily Times, e cila më vonë do të bëhet The New York Times.
• 1882 - U hap Pacific Stock Exchange.
• 1919 - Holanda u dha grave të drejtën e votimit.
• 1932 - Aktorja Peg Entwistle bëri vetvrase duke kërcyer nga shkronja "H" në shenjën Holivud.
• 1948 - Margaret Chase Smith u bë gruaja e parë e zgjedhur në senatin amerikan pas mundjes së Adrian Scoltenit.
• 1967 - U themelua Esporte Clube Santo André në Brazil.
• 1970 - Jimi Hendrix u gjet i vdekur në bodrumin e tij në Londër.
• 1975 - Patty Hearst u arrestua pas qëndrimit një vjeçar në FBI Listën e Personave të Kërkuar.
• 1982 - Militantët krishterë filluan masakrimin e 600 palestinezëve në Lebanon.
• 1997 - Biznesmeni dhe posediesi i mediave, amerikani Ted Turner i dhuroi Kombeve të Bashkuara një miliard dollarë.
• 1997 - Votuesit e Uellsit në referendumin e mbajtur votuan 50,3 % "PËR" autonominë e Uellsit.
• 1998 - U themelua ICANN.
• 2004 - Fordi i vuri në shitje Jaguar Racing dhe Cosworth.

Lindje​

• 53 - Trajan, mbret romak
• 1786 - Christian VIII, mbret danez dhe norvegjez
• 1819 - Jean Bernard Léon Foucault, fizikant francez
• 1888 - Hamdija Kreshevljakoviq, shkrimtar dhe historian boshnjak
• 1905 - Greta Garbo, aktore suedeze
• 1965 - Vadin Asani nje nder themeluesit te OEVP e Republikën e Maqedonisë
• 1968 - Toni Kukoç, basketbollist kroat
• 1971 - Anna Netrebko, soprano ruse
• 1973 - James marsden, aktorë amerikanë
• 1976 - Ronaldo, futbollist brazilian

Vdekje​

• 1180 - Luigji i VII Francez, mbret francez
• 1783 - Leonhard Euler, fizikan dhe matematikanë zviceranë
• 1961 - Dag Hammarskjöld, polotikan suedez, fitues i çmimit Nobel për Paqe 1961.
• 1970 - Jimi Hendrix, muzikant amerikan
• 2007 - Lilana Molnar-Talajiq, operiste nga Bosna.

Festa dhe përvjetorë​

18 shtatori 1944 është dita e çlirimit të Gjirokastrës.